Қымбатшылықтың тізгіні Ұлттық Қордың қолында

Ұлттық Қордан бюджетке бөлінетін қаржы Қазақстандағы инфляцияның өсуіне әсер етуде. Чехияның Ғылым Акакдемиясының Экономика институтының маманы Әлия Әлғожинаның ҚР Ұлттық Банкінің Экономикалық шолуында жариялаған зерттеулерінің қорытындысының тұжырымы осындай.

Ғылыми зерттеуде «Бюджеттің мұнайға тәуелді емес бөлігінде бастапқы дефициттің өсуі инфляцияға себеп болуда. Ол жартылай Ұлттық Қордың трансферттерімен қаржыландырады» делінген. Дәлел ретінде «мұнайдан 1% пайыз көлемінде түскен қаржы орташа есеппен алғанда инфляцияны 0,007%-ға ұлғайтады» деген уәжін келтірді.

Ә.Әлғожинаның пікірінше бұл болашақта инфляция шарықтап кетуіне тікелей әсер етеді. Зерттеуші ғалым қауіптің алдын алу үшін мемлекеттік бюджетке келіп түсетін трансферт көлемін заң жүзінде азайту керек деп санайды. Мысалы, Норвегиядағы Мұнай қорының трансферті қордың орташа табысының 4%-ына тең.

Өйтпеген жағдайда қордың автивтері баяу өсіп, экономикаға оң ықпал ете алмайды.
Қаржы Министрлігінің 1 тамыздағы мәліметтері бойынша Ұлттық Қордың кепілдендірілген трансферттері 805 млрд. теңгеге тең. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 24,2%-ға жоғары. 2011-2013 жылдар үшін бұл сома 1,2 трлн теңге болады деп жоспарланып қойды.

ҚР Статистика агенттігінің деректері бойынша 1 тамыздағы инфляция 4,6% болған.
Ұлттық қор құрылғалы бері (2001 жылдың маусымы мен 2009 жылдың желтоқсаны аралығы) 5,2% көлемінде жыл сайын табыс түсіруде. 1 тамыздағы мәліметтер бойынша Ұлттық Қорда 30,5 млрд АҚШ доллары көлемінде қаржы бар.

“Қазақстан Іскері” басылымынан