Білім ордаларында хиджаб киюге заңмен тыйым салу керек пе?
Біз сан ғасырдан бері Ислам дінін ұстанып келген мұсылман халықпыз. Сондықтан қазір жастардың, соның ішінде қыз балалардың өз дініне бет бұрып жатқандығы қуанарлық жағдай. Ал әйел затының дініміздің талабы бойынша киінуі – парыз. Құран кәрімнің «Нұр» сүресінде бұл анық айтылған.
Меніңше, қыздарға бұл жөнінен күштеп тыйым салудың орнына басқа жол қарастыруымыз керек.
Ата-бабаларымыз еш уақытта “бiздiң дәстүр-салтымызда орамал тағу жоқ” деп қасиеттi Құранның бұйрығына қарсы шықпаған. Керiсiнше, өздерiнiң мәдениетiне, әдет-ғұрпына, дiлiне сай етiп небiр әсем киiм үлгiлерiн жасап шығарған.
Олардың Құран талаптарына қайшы келмеуiн басты назарда ұстаған. Негiзiнде, мұсылманша киiмдi қазақыландырып киюге шариғат бойынша рұқсат. Өйткенi Құранда парыз етiлген киiм үлгiсi “қара, жасыл түстi болсын” деген секiлдi нақты әрi қатаң форма көрсетiлмеген. Олай болса, әйел баласы өзiнiң дене бiтiмiн қатты кескiндемейтiн, денесiн көрсететiндей жұқа емес және жүзi, екi қолы, тобықтың төменгi жағынан тыс басқа барлық жерлерiн жабатындай кез келген киiм үлгiсiн таңдап киюiне болады.
Демек әйел кiсiнiң Құран өлшемдерiнен шықпау шартымен сәндi әрi өзiне жарасымды, эстетикаға сай киiм киюiне еркi бар. Олай болса, бүгiн де заман талабы мен ұлттық түсiнiгiмiзге сай мұсылманша киiм үлгiлерiн тiгуге неге болмасын?
Өкiнiшке қарай, бүгiнгi таңда сәукеленiң бiр ғана түрiн көрiп жүрмiз. Ал негiзiнде, қазақта шариғатқа сай сәукеленiң небiр түрлерi болған. Келін болып түскеннен кейін киілетін кимешек түрлері де осы «хижабтың» ұлттық нұсқасы.
Сондықтан аяулы қарындастарымызға заман талабы мен ұлттық түсінігімізге сай мұсылманша киім үлгілерін тігіп ұсыну бүгінгі қалыптасып отырған жағдайды шешудің ең тиімді жолы деп ойлаймын. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы мұсылман қыздарының қазіргі эстетика мен шариғат талабына сай, ұлттық нақыштары бар озық киім үлгілерін анықтау мақсатында дизайнерлер мен осы сала мамандары арасында арнайы бәйге жариялауды жоспарлап отыр.
Тағы бір ескеретін жайт шариғат шарттарына сай киімді міндетті түрде «хижаб» деп атау шарт емес. Тіпті қажет те емес. Қазақ бұл сөзді мүлде қолданбаған.
Елбасымыз кеше ғана Түркістан қаласында өткен зиялылармен кездесуінде хиджаб туралы ашық көзқарасын білдірді. Бірақ заңмен тыйым салу туралы айтқан жоқ. Жалпы заңнан басқа қандай жолдармен хиджабқа тыйым салуға болады?
Елбасымыздың бұл тұрғыда айтқан бұл сөзін мұсылман қыздардың шариғат бойынша киінуіне түбегейлі қарсы көзқарас деп түсіну – асығыстық. Өйткені Нұрсұлтан Әбішұлы жалпы мұсылмандыққа қарсы емес екендігін сол сөзінде де, өзге сұхбаттарында да білдіріп жүр. Ал Елбасының «қарсымын» дегені қыз балалардың жалпы ислам талабы бойынша киюінуіне емес, кейбір елдеріндегідей қап-қара түсті хижаб үлгісі мен тек көзді ғана ашық қалдыратын паранжаға байланысты болуы мүмкін. Себебі біздің халық мұндай киім үлгісін ешбір кезеңде кимеген. Қара түс қазақ халқында қайғы жамылғанда ғана киіледі.
Қайрат Жолдыбайұлы,
Сурет Алматы қаласындағы орталық мешіттің сайтынан және inews порталынан алынды
“тек көзді ғана ашық қалдыратын паранжаға байланысты болуы мүмкін” бұл не деген сөз? Хиджапқа қарсымын деді, ол!!! Бүгін қыздарымыздың етегіне жармасқан “көсем”, ертең басқасында шешіп алар. Несі бар, елбасылық салауат болуы керек қой. ШІРКЕУГЕ БАРЫП ШЫРАҚ ЖАҚҚАНДА, ШАРАП КӨТЕРІП ҚҰТЫҚТАУ АЙТҚАНДА СОНДАЙ! Бұнысы не ғылғаны? Назарбаев өз қолдаушыларынан, дұға тілек жасаушы жамағатынан айырылды. Хиджап біздің қоғамда өз дәрежесінде, қалыпты дамып келе жатыр еді. Енді, дін жолында “қарсылыққа қарамай, тура жолға бет бұрсаңдар” сауабы мол болады деген Ислами ұстанмды алға тартамыз. Нұрсұлтан қарсы екен деп, ешкімде хиджабын шешпейді. Хақ діннің жолына қарсы келген адамға лағнет айтылған тарихи деректерде.
“көзді ғана ашық қалдыратын паранжаға байланысты болуы мүмкін” бұл не сөз? Қарсымын, қоламаймын деді. Анық сөзге несіне жорамал айтасыз, Жолдыбайұлы?. Бізде басы-көзін бүркеген ешікім жоқ! Ол, хиджапқа қарсымын деді! Бүгін қыздарымыздың етегіне жармасқан “көсем”, ертең басқасында шешіп алар, бәдкім? НӘН өзінің қоладушы жамағатынан айырылды. Меніңше, бұл оның сөз айтатын шаруасы емес еді. Мен сайлаудан тыс қаламын. Қарап отырсақ, біздің президенттікке үміткерлердің арасында ешқандай дінге деген көзқарасы айқын адам жоқ. Ана біреуі “ұрып, тепкенді” өзіне жарнама етті, мына біреуі далада өскен шөп-шалаңның шаңын қағып кетті. Қалғандары да сондай бір тірліктермен жүр…. УА; ЖАМАҒАТ! Біз өзімізге лайықты, мұсылманың мұратына қарай білетін, ұлттық мемлекеттің туын биік көтере алатын адамның билік басына келуін Алладан тілейік! Ондай азаматтар жоқ емес, Алла бізден тілек тілеуді күтеді… Тілейік, сұрайық! Иә, жаратушы Алла бізге өзіңнің хақ дініңе жол бастайтын, тура жолдан тайдырмайтын, бір пендені басшы ете көр!
Дінге сену “хиджаб” кию екен деп түсіну – еліктеп-солықтаушының әрекеті. Ондайды ісләм діні “рия” деп атап, оған аса дұрыс көзқарас білдірмейді. Діндар екендігін жарияламай-ақ, өзі үшін, Алла алдында дін ұстанса болмай ма? Хиджаб киген қыздарды қазіргі мода қуып киінетін қыздардың қатарындағылар деп қана түсінемін өз басым. Болашақта мүмкін болмақ атауына бас қатырып жатудың керегі жоқ. Қазекеңде олардың неше түрлі аты бар: желек, зере, балалы әйелдер киетін кимешек-шұлауыш. Жалпы алғанда тұрмыс құрғанға дейін қазақ қызы бөрік, тақия сияқты жеңіл бас киім киіп, еркін, бұла өскен. Әйтпесе, өжет, батыр, ақын қыздар қайдан шықсын. Шығыстың басқа мұсылман халықтарынан қазақ осынысымен ерекшеленеді. Хиджап кигендерде қандай да бір жетіспеушілік (психикасында) бар. Оны ғылымда комплекс деп атайды.